Porzuceni przez ojca. Psychologia ateizmu

 W tym rozszerzonym wydaniu, wychodząc od Freuda i jego „teorii projekcyjnej” religii – że wiara w Boga jest jedynie wytworem ludzkiego pragnienia bezpieczeństwa – profesor Vitz twierdzi, że psychoanaliza w rzeczywistości dostarcza bardziej satysfakcjonującego wyjaśnienia ateizmu. To rozczarowanie swym ziemskim ojcem, czy to przez jego śmierć, nieobecność, czy złe traktowanie, często prowadzi do odrzucenia Boga.

Biograficzny przegląd wpływowych ateistów z ostatnich czterech stuleci pokazuje, że ta „hipoteza ułomnego ojca” dostarcza spójnego wyjaśnienia „intensywnego ateizmu” tych myślicieli. Vitz przeprowadza intrygujące porównanie mężczyzn i kobiet ateistów oraz omawia wiele innych czynników psychologicznych, które mogą przyczyniać się do ateizmu.

Vitz nie twierdzi, że ateizm jest zdeterminowany psychologicznie. Każdy człowiek, niezależnie od swoich doświadczeń, ostatecznie decyduje się zaakceptować Boga lub go odrzucić. Jednak niefrasobliwe przypisywanie wiary religijnej irracjonalnym potrzebom psychologicznym jest tak powszechne, że konieczne jest wykazanie psychologicznych czynników predysponujących do ateizmu.

Paul C. Vitz

Były profesor psychologii na Uniwersytecie Nowojorskim, pozostawał ateistą prawie do czterdziestego roku życia. Uzyskał tytuł licencjata na Uniwersytecie Michigan oraz doktorat w Stanford. Profesor Vitz jest autorem „Psychology as Religion: The Cult of Self-Worship, Modern Art and Modern Science” oraz „Sigmund Freud’s Christian Unconscious”, a także licznych artykułów w profesjonalnych i popularnych czasopismach. On i jego żona Evelyn są rodzicami sześciorga dzieci.