Dziedzictwo górnośląskiej reformacji

Dziedzictwo górnośląskiej reformacji. Wpływ protestantyzmu na politykę, społeczeństwo i kulturę w XVI-XX wieku

31 października 2017 roku minęło 500 lat od dnia, kiedy Marcin Luter wywiesił 95 tez na drzwiach kościoła w Wittenberdze. Po raz pierwszy znawcy dziejów reformacji z Polski, Niemiec i Czech, wykorzystując szeroką bazę źródłową, przedstawiają obszernie historię protestantów na Górnym Śląsk. Pierwsza część dotyczy pojawienia się protestantyzmu i szczególnej sytuacji prawnej, jaką mieli protestanci w księstwach śląskich i ówczesnym Królestwie Czech. Prezentację odrodzenia Kościołów ewangelickich na Górnym Śląsku i ich dziejów w ramach dwóch odrębnych monarchii – Habsburgów i Hohenzollernów – w XVIII–XX wieku znajdziemy w części drugiej opracowania.

W 1918 roku Polska odzyskała niepodległość, a to oznaczało rozpoczęcie nowej epoki również w dziejach polskiego Kościoła ewangelicko-augsburskiego, który na dawnym pruskim Górnym Śląsku musiał znaleźć drogę porozumienia z Kościołem unijnym. Po 1945 roku dodatkowo do i tak już skomplikowanych stosunków pomiędzy ewangelikami na Górnym Śląsku, jakie były efektem konfliktu narodowościowego, a potem epoki nazizmu, doszły problemy stosunków państwo – Kościół w okresie komunistycznym. Ten niełatwy etap w dziejach ewangelików na Górnym Śląsku został przedstawiony w części trzeciej opracowania. Osobną część stanowią teksty poświęcone spuściźnie kulturowej społeczności ewangelickich na Górnym Śląsku.